ΕΝΔΟΚΡΙΝΟΛΟΓΟΣ ΔΙΔΑΚΤΩΡ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ
Δρ ΘΩΜΑΣ ΠΑΤΕΡΑΚΗΣ MD, PhD
ΘΥΡΕΟΕΙΔΗΣ
ΟΣΤΑ
ΣΑΚΧΑΡΩΔΗΣ ΔΙΑΒΗΤΗΣ
ΜΕΤΑΒΟΛΙΣΜΟΣ
ΣΑΚΧΑΡΩΔΗΣ ΔΙΑΒΗΤΗΣ

1. Είναι τα συμπληρώματα μαγνησίου ευεργετικά για τους ασθενείς με προδιαβήτη;


Ο προδιαβήτης, γνωστός και ως διαταραγμένη γλυκόζη νηστείας (ορίζεται ως γλυκόζη νηστείας 100-125 mg / dL), αυξάνεται και στη χώρα μας. Για να αποτραπεί η μετάβαση από προδιαβήτη σε σακχαρώδη διαβήτη, σημαντικές αλλαγές στον τρόπο ζωής και ενίοτε και χορήγηση μετφορμίνης είναι απαραίτητες. Πολλές έρευνες γίνονται για να προσδιοριστεί αν οι βιταμίνες ή τα συμπληρώματα διατροφής μπορεί να βοηθήσουν στην πρόληψη του σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2. Ένα από αυτά τα συμπληρώματα είναι το μαγνήσιο. Το μαγνήσιο παίζει σημαντικό ρόλο στο μεταβολισμό της γλυκόζης και στην ευαισθησία της ινσουλίνης. Η σχέση του μαγνησίου και της ινσουλίνης θα μπορούσε να πει κανείς ότι είναι «αμοιβαία». Η ινσουλίνη βοηθά στη ρύθμιση της μεταφοράς του μαγνησίου από τον εξωκυττάριο στον ενδοκυττάριο χώρο για χρήση στο μεταβολισμό της γλυκόζης που με τη σειρά του προωθεί πολλές από τις ενζυμικές αντιδράσεις που λαμβάνουν χώρα στη γλυκόλυση. Η ανεπάρκεια του μαγνήσιου προκαλεί αντίσταση στην ινσουλίνη (περισσότερη ινσουλίνη από το κανονικό απαιτείται για να μεταβολίσει τη γλυκόζη). Η υπομαγνησιαιμία είναι ένα κοινό εργαστηριακό εύρημα σε ασθενείς με διαβήτη τύπου 2, γεγονός που υποδηλώνει ότι η αύξηση της πρόσληψης μαγνησίου μπορεί να είναι ευεργετική για τον έλεγχο της γλυκόζης.

Μελέτες

Σε μια προοπτική μελέτη (2586 ασθενείς ηλικίας 21-81 ετών) από τον
Hruby και τους συνεργάτες του, η υψηλή πρόσληψη μαγνησίου (περίπου 400 mg / ημέρα) συσχετίστηκε με 38% χαμηλότερο κίνδυνο εκδήλωσης διαβήτη.

Σε μια άλλη προοπτική μελέτη από τον Hata και τους συνεργάτες του, 1999 ασθενείς ηλικίας 40-79 ετών χωρίς διαβήτη παρακολουθήθηκαν για περίπου 15 χρόνια. Οι ασθενείς που κατανάλωναν υψηλές ποσότητες μαγνησίου (171,6 - 195,6 mg / ημέρα) είχαν μειωμένο κίνδυνο εμφάνισης διαβήτη, σε σύγκριση με τους ασθενείς που κατανάλωναν χαμηλότερη ποσότητα μαγνησίου.

Σε μια τυχαιοποιημένη μελέτη από τον
Guerrero-Romero και τους συνεργάτες του, 116 ασθενείς ηλικίας 30-65 ετών με υπομαγνησιαιμία (επίπεδα μαγνησίου ≤ 1,8 mg / dL) και πρόσφατα διαγνωσθέντα προδιαβήτη τυχαιοποιήθηκαν να λάβουν 30 ml χλωριούχου μαγνησίου 2% διαλύματος (που περιέχει περίπου 382 mg μαγνησίου) ή εικονικό φάρμακο. Μετά από 4 μήνες, η γλυκόζη νηστείας, η μεταγευματική γλυκόζη και το μοντέλο ομοιόστασης για την αντίσταση στην ινσουλίνη (HOMA-IR) μειώθηκαν όλα σημαντικά σε σύγκριση με το εικονικό φάρμακο.

Συμπληρώματα διατροφής

Η πρόσληψη του μαγνησίου σε κλινικές μελέτες ήταν περίπου 400
mg / ημέρα, η οποία είναι και η συνιστώμενη ημερήσια δόση του μαγνησίου για τους άνδρες, ενώ για τις γυναίκες είναι 300-310 mg / ημέρα. Στα τρόφιμα που έχουν υψηλές ποσότητες μαγνησίου περιλαμβάνονται οι ξηροί καρποί (π.χ., αμύγδαλα, κάσιους και τα φιστίκια), λαχανικά (π.χ. σπανάκι, αβοκάντο), και δημητριακά ολικής αλέσεως. Για τους ασθενείς που δεν μπορούν να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις του μαγνησίου μέσω των τροφίμων, συμπληρωματικό μαγνήσιο που δεν υπερβαίνει τα 350 mg / ημέρα θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί. Τα συμπληρώματα μαγνησίου μπορεί να προκαλέσουν διάρροια, ναυτία και κράμπες. Ασθενείς με νεφρική δυσλειτουργία θα πρέπει να αποφεύγουν τα συμπληρώματα μαγνησίου, εκτός αν το επιτρέπει ο θεράπων ιατρός τους. Τα σκευάσματα που περιέχουν μαγνήσιο μπορεί να αλληλοεπιδράσουν με άλλα φάρμακα και θα πρέπει να λαμβάνονται με τουλάχιστον 2 ώρες διαφορά για να αποτρέψουν αλληλεπιδράσεις με άλλα φάρμακα.

www.medscape.com





2. Καινούργια συνδιαστική ένεση ινσουλίνης (Degludec) και λιραγλουτίδης

Ο συνδυασμός ινσουλίνης degludec / λιραγλουτίδης μειώνει το σάκχαρο του αίματος και προάγει την απώλεια βάρους χωρίς να προκαλεί υπερβολική υπογλυκαιμία μεταξύ των ενηλίκων με διαβήτη τύπου 2, οι οποίοι δεν ελέγχουν καλά το σάκχαρο τους με χρήση ινσουλίνης glargine και μετφορμίνης, σύμφωνα με μια νέα μελέτη.
Τα αποτελέσματα από τη φάση 3, πολυεθνικ
ής μελέτης, διάρκειας 26 εβδομάδων, δημοσιεύθηκαν στο διαδίκτυο την 1η Μαρτίου στο περιοδικό της Αμερικανικής Ιατρικής Ένωσης.
Το ενέσιμο προϊόν που συνδυάζει
μαζί την μακράς δράσης βασική ινσουλίνη degludec με το GLP-1 λιραγλουτίδη είναι διαθέσιμο στην Ευρώπη με την ονομασία Xultophy (Νονο Nordisk). Στις Ηνωμένες Πολιτείες, είναι επί του παρόντος υπό εξέταση από την Υπηρεσία Τροφίμων και Φαρμάκων. Στην Ελλάδα αναμένεται τον Μάιο 2016.
"Είναι
μία ένεση μία φορά την ημέρα που συνδυάζει την αποτελεσματικότητα της ινσουλίνης και ενός αγωνιστή GLP-1 μαζί σε μια βολική συσκευασία για τον ασθενή, ενώ παρέχει πολύ αποτελεσματική μείωση της γλυκόζης, μείωση του βάρους και μείωση της συχνότητας εμφάνισης υπογλυκαιμίας σε σύγκριση με τον συμβατικό τρόπο (θεραπεία μόνο με ινσουλίνη). 

Το κόστος? Είναι κάτι που πρέπει πάντα να σκεφτόμαστε (ισχύει για όλα τα νέα φάρμακα). Ας σκεφτούμε. ... Εάν οι ασθενείς χάσουν κάποιο βάρος στη διαδικασία, θέλουν 20% έως 30% λιγότερη ινσουλίνη, έχουν λιγότερες υπογλυκαιμίες και αισθάνονται καλύτερα, τότε ίσως αξίζει η διαφορά στην τιμή.

JAMA. Δημοσιεύτηκε online 1 Μαρτίου 2016



3. Νέα μελέτη: Αυξημένος κίνδυνος για καρκίνο σε ασθενείς με Σακχαρώδη Διαβήτη τύπου 1?


Ο Σακχαρώδης Διαβήτης τύπου 1 σχετίζεται με αυξημένο κίνδυνο για καρκίνο, ιδίως αμέσως μετά τη διάγνωση του διαβήτη, έδειξαν τα αποτελέσματα μιας νέας μελέτης.
Κοιτάζοντας πάνω από 9000
περιπτώσεις ασθενών με καρκίνο σε άτομα με Σακχαρώδη Διαβήτη τύπου 1, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι τα ποσοστά του καρκίνου του στομάχου, του ήπατος, του παγκρέατος και του καρκίνου των νεφρών ήταν αυξημένα τόσο στους άνδρες όσο και στις γυναίκες σε σύγκριση με το γενικό πληθυσμό. Ο κίνδυνος καρκίνου υπερδιπλασιάστηκε σε άνδρες και γυναίκες κατά τη διάρκεια του πρώτου έτους μετά τη διάγνωση του διαβήτη. Ωστόσο, ο κίνδυνος μειώθηκε στα γενικά επίπεδα κατά τη διάρκεια των επόμενων ετών, ένα αποτέλεσμα που μπορεί να οφείλεται στον αυξημένο έλεγχο των πρωτοδιαγνωσμένων ασθενών.

 Diabetologia. Δημοσιεύθηκε online 29 Φεβρουαρίου 2016.



4. Πιογλιταζόνη και κίνδυνος για καρκίνο ουροδόχου κύστεως


Σε μια νέα, μεγάλη, μελέτη, το αντιδιαβητικό φάρμακο πιογλιταζόνη (
Actos) συσχετίστηκε με αυξημένο κίνδυνο (63%) καρκίνου της ουροδόχου κύστης και επιπλέον, ο κίνδυνος αυτός βρέθηκε να αυξάνεται με μακροχρόνια θεραπεία και υψηλότερες δόσεις. Σε σύγκριση με άλλα αντιδιαβητικά φάρμακα, η πιογλιταζόνη σχετίστηκε με αυξημένο κίνδυνο 63% του καρκίνου της ουροδόχου κύστης (121 περιπτώσεις ανά 100.000 άτομα-έτη έναντι 89 περιπτώσεις ανά 100.000 άτομα-έτη. Αναλογία κινδύνου [HR], 1,63, 95% διάστημα εμπιστοσύνης [CI], 1.22 - 2.19).

Εν κατακλείδι, τα οφέλη της πιογλιταζόνης είναι ασαφή, ενώ το φάρμακο έχει γνωστούς πιθανούς κινδύνους καταγμάτων, καρδιαγγειακά συμβάντα, και τώρα καρκίνο της ουροδόχου κύστης. Έτσι φαίνεται ότι το εκκρεμές κλίνει περισσότερο προς τον κίνδυνο από ό, τι όφελος.

 

BMJ. Δημοσιεύτηκε online 30 Μαρτίου 2016


5. Αυξημένος κίνδυνος για καρδιακή ανεπάρκεια με 2 αντιδιαβητικά φάρμακα

Η Αμερικανική Υπηρεσία Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA) έχει εκδώσει ένα νέο σήμα για το ενδεχόμενο αυξημένου κίνδυνου για καρδιακή ανεπάρκεια σε ασθενείς που λαμβάνουν τα φάρμακα για Σακχαρώδη Διαβήτη τύπου 2: σαξαγλιπτίνη  και αλογλιπτίνη.

 Η FDA ανακοίνωσε ότι οι νέες προειδοποιήσεις θα προστεθούν στις ετικέτες των δύο φαρμάκων, προειδοποιώντας ότι μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο για καρδιακή ανεπάρκεια, ιδιαίτερα σε ασθενείς οι οποίοι έχουν ήδη καρδιαγγειακή ή νεφρική νόσο.

 (Απρίλιος 2016)




 

6. Αυξημένος κίνδυνος ακρωτηριασμού των κάτω άκρων με το φάρμακο canagliflozin; 

 

Η Αμερικανική Υπηρεσία Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA) εξέδωσε μια νέα ειδοποίηση ασφαλείας σχετικά με το φάρμακο canagliflozin (Invokana) για τoν σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2: συσχετίζεται με περίπου διπλάσιο κίνδυνο για ακρωτηριασμό των κάτω άκρων σε σύγκριση με εικονικό φάρμακο σε μία συνεχιζόμενη κλινική μελέτη.


Πάντως ο FDA δεν έχει ακόμα στην πραγματικότητα προσδιορίσει  αν o αναστολέας του συμμεταφορέα νάτριου-γλυκόζης 2 αυξάνει τον κίνδυνο για ακρωτηριασμό των κάτω άκρων και διερευνά το θέμα περαιτέρω. 

Εν τω μεταξύ, οι επαγγελματίες υγείας καλούνται να ακολουθήσουν τις συστάσεις στην ετικέτα του φαρμάκου canagliflozin και να παρακολουθούν τους ασθενείς για σημεία και συμπτώματα στα πόδια. Το θέμα αυτό παρακολουθείται κι από τον ευρωπαϊκό οργανισμό φαρμάκων (ΕΜΑ). 


Οι αναστολείς SGLT2 προκαλούν νατριούρηση και συρρίκνωση του όγκου. Έτσι, είναι δελεαστικό να υποθέσουμε ότι η συρρίκνωση του όγκου και μια σχετική μείωση στην αιμάτωση  των κάτω άκρων θα μπορούσε ενδεχομένως να συμβάλει στους παθοφυσιολογικούς μηχανισμούς που οδηγούν σε ακρωτηριασμό.


(Μάιος 2016)


7. Το ήμισυ του συνόλου των ασθενών με τύπου 1 σακχαρώδη διαβήτη παρουσιάζεται μετά από την ηλικία των 30 ετών

 

Νέα έρευνα δείχνει ότι η έναρξη του σακχαρώδη διαβήτη τύπου 1 είναι εξίσου πιθανό να συμβεί σε άτομα ηλικίας άνω των 30 ετών όπως σε νεότερα.

Τα δεδομένα αυτά παρουσιάστηκαν στις 16 του Σεπτεμβρίου 2016, στην Ευρωπαική Εταιρεία για τη Μελέτη του Διαβήτη (EASD) 2016 από τον Δρ Nicholas JM Thomas, του Ινστιτούτου Βιοϊατρικών και Κλινικών Επιστημών, Πανεπιστήμιο του Exeter της Ιατρικής Σχολής, Ηνωμένο Βασίλειο.



8. ΚΑΙΝΟΥΡΓΙΟ ΦΑΡΜΑΚΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΥΠΟΓΛΥΚΑΙΜΙΑ
 

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή Φαρμάκων (EMA) έδωσε έγκριση για το φάρμακο Baqsimi το πρώτο ρινικά (από τη μύτη) χορηγούμενο γκυκαγόνο για τη θεραπεία της σοβαρής υπογλυκαιμίας σε ασθενείς με διαβήτη ηλικίας 4 ετών και άνω.Οι ασθενείς δεν χρειάζεται να εισπνέουν ή να αναπνέουν βαθιά μετά τη χορήγηση της δόσης, καθιστώντας το έτσι κατάλληλο ακόμα και σε ασθενείς που δεν έχουν τις αισθήσεις τους.
Το φάρμακο αυξάνει τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα μέσα σε 30 λεπτά από τη χορήγηση και αποδείχθηκε ότι είναι τόσο αποτελεσματικό και ασφαλές όσο η ενέσιμη γλυκαγόνη.
Οι παρενέργειες του Baqsimi είναι παρόμοιες με την ενέσιμη γλυκαγόνη (πονοκέφαλος, ναυτία, έμετος), με την προσθήκη όμως ρινικών και οφθαλμικών συμπτωμάτων εξαιτίας του τρόπου χορήγησης του φαρμάκου.


πηγή: Medscape 18/10/2019