Your browser version is outdated. We recommend that you update your browser to the latest version.
ΑΝΔΡΟΠΑΥΣΗ


Ανδρόπαυση (ανδρική κλιμακτήριος, ADAM: androgen decline in ageing male, LOH: late onset hypogonadism)


H «ανδρόπαυση» ορίζεται ως σύνδρομο που σχετίζεται με μείωση της σεξουαλικής ικανοποίησης ή μείωση της αίσθησης γενικής ευεξίας με χαμηλά επίπεδα τεστοστερόνης σε ηλικιωμένους άντρες. Η πρώτη αναφορά στην βιβλιογραφία γίνεται το 1939 στο ιατρικό περιοδικό JAMA με τίτλο «The male climacteric» από τον καθηγητή παθολογίας Werner στην ιατρική σχολή του πανεπιστημίου St. Louis. {JAMA. 1939;112(15):1441-1443}. Άρχιζε λοιπόν την εργασία που δημοσίευσε με τα εξής λόγια: “It seems reasonable to believe that many if not all men pass through a climacteric period somewhat similar to that of women, usually in a less severe but perhaps more prolonged form.” Με άλλα λόγια σε απλά ελληνικά έγραφε ότι φαίνεται λογικό να πιστεύουμε ότι πολλοί αν όχι όλοι οι άνδρες περνούν από μια κλιμακτηρική περίοδο κάπως παρόμοια με εκείνη των γυναικών, συνήθως σε λιγότερο σοβαρή αλλά ίσως πιο παρατεταμένη μορφή. Στην πράξη περιέγραφε συμπτώματα υπογοναδισμού με ύπουλη έναρξη και αργή εξέλιξη όπως: νευρικότητα, μειωμένη ισχύ, μειωμένη λίμπιντο, ευερεθιστότητα, κόπωση, κατάθλιψη, προβλήματα μνήμης, διαταραχές του ύπνου και εξάψεις περικλείοντας τα κάτω από τον εύηχο και “πρωτότυπο” τίτλο “ανδρική κλιμακτήριος”.

ΑΝΔΡΟΠΑΥΣΗ: Μύθος Ή Αλήθεια?


Για το εθνικό σύστημα υγείας της Μεγάλης Βρετανίας είναι μύθος.
Συγκεκριμένα στη ιστοσελίδα τους https://www.nhs.uk/conditions/male-menopause/ αναφέρουν ξεκάθαρα οτι: “The "male menopause" (sometimes called the andropause) is an unhelpful term sometimes used in the media.This label is misleading because it suggests the symptoms are the result of a sudden drop in testosterone in middle age, similar to what occurs in the female menopause. This is not true.”

Για πολλούς όμως ερευνητές και επιστήμονες σε όλο τον κόσμο δεν είναι μύθος.

Το 2020, το Αμερικανικό Κολλέγιο Ιατρών (American College of Physicians) συνέστησε στους γιατρούς να εξετάσουν το ενδεχόμενο έναρξης θεραπείας τεστοστερόνης σε άνδρες με σεξουαλική δυσλειτουργία που θέλουν να βελτιώσουν τη σεξουαλική τους λειτουργία, αφού πρώτα εξηγήσουν τους κινδύνους και τα οφέλη.

Το 2018, η Αμερικάνικη Ενδοκρινολογική Εταιρεία (Endocrine Society) συνέστησε θεραπεία τεστοστερόνης σε άνδρες με χαμηλή τεστοστερόνη που σχετίζεται με την ηλικία και έχουν σημεία και συμπτώματα που σχετίζονται με χαμηλή τεστοστερόνη.

Η διαδικασία της γήρανσης γνωρίζουμε πλέον οτι συνοδεύεται από αλλαγές στα επίπεδα των ορμονών. Σε αντίθεση βέβαια με την δραματική πτώση των οιστρογόνων  που εμφανίζεται στις γυναίκες κατά την εμμηνόπαυση, οι αλλαγές των ορμονών του φύλου στους άνδρες εμφανίζονται σταδιακά. Τα επίπεδα τεστοστερόνης ενός άνδρα μειώνονται κατά μέσο όρο περίπου 1% ετησίως μετά την ηλικία των 40 ετών. Ωστόσο, οι περισσότεροι ηλικιωμένοι άνδρες εξακολουθούν να έχουν επίπεδα τεστοστερόνης εντός του φυσιολογικού εύρους, με μόνο το 10% έως 25% να εκτιμάται ότι τα επίπεδα θεωρούνται χαμηλά.
                                                          
 
Η διάγνωση της ανδρόπαυσης ή καθυστερημένης έναρξης ανδρικού υπογοναδισμού απαιτεί τόσο την παρουσία συμπτωμάτων όσο και χαμηλά επίπεδα τεστοστερόνης στο πλάσμα. Ο επιπολασμός της ανδρόπαυσης αυξάνεται με την ηλικία, φτάνοντας το 5% σε ασθενείς ηλικίας μεταξύ 70 ετών και 79 ετών.Τα χαμηλά επίπεδα τεστοστερόνης σε ηλικιωμένους άνδρες συχνά παραμένουν απαρατήρητα και πολλοί άνδρες που έχουν χαμηλά επίπεδα τεστοστερόνης δεν εμφανίζουν συμπτώματα.Επιπλέον, τα σημεία και τα συμπτώματα που σχετίζονται με τη χαμηλή τεστοστερόνη δεν είναι ειδικά και μπορούν επίσης να προκληθούν εκτός από την ηλικία ενός ατόμου, τη χρήση φαρμάκων ή άλλες καταστάσεις.


Σημεία και συμπτώματα που υποδηλώνουν χαμηλή τεστοστερόνη:

Μειωμένη σεξουαλική επιθυμία και δραστηριότητα
Στυτική δυσλειτουργία
Απώλεια ύψους, χαμηλή οστική πυκνότητα
Μειωμένη ενέργεια
Καταθλιπτική διάθεση και κακή συγκέντρωση
Υπνηλία, διαταραχές του ύπνου
Ανεξήγητη αναιμία
Μειωμένος μυϊκός όγκος
Αυξημένο σωματικό λίπος


Η χορήγηση τεστοστερόνης για την θεραπεία της ανδρόπαυσης πρέπει να ακολουθεί πολύ αυστηρούς κανόνες σχετικά με την επιλογή του ασθενούς για θεραπεία, καθώς και την παρακολούθηση διαφορετικών παραμέτρων όπως το PSA και ο αιματοκρίτης.

Πριν την χορήγηση τεστοστερόνης
Ιστορικό και κλινική εξέταση
1. Προσοχή στην λήψη οιστρογόνων, κορτιζόνης, σε νοσήματα όπως Σακχαρώδης Διαβήτης, θυρεοειδοπάθειες, κίρρωση ήπατος, μεγαλακρία, νεφρωσικό σύνδρομο διότι μπορεί να επηρεάσουν τις μετρήσεις)
2.  Διεξοδική διερεύνηση για πιθανό ιστορικό συμφορητικής καρδιακής ανεπάρκειας, στεφανιαίας νόσου, υπνικής άπνοιας και καρκίνωμα του προστάτη



Free & Bioavailable Testosterone Calculator

https://www.omnicalculator.com/health/free-testosterone

 

Reference Values
https://www.mayocliniclabs.com/test-catalog/Clinical+and+Interpretive/83686                                                                                                                                                              

                                                                                                                                                                                 

TESTOSTERONE, TOTAL   TESTOSTERONE, FREE


TESTOSTERONE, BIOAVAILABLE

0-5 months: 75-400 ng/dL

6 months-9 years: <7-20 ng/dL

10-11 years: <7-130 ng/dL

12-13 years: <7-800 ng/dL

14 years: <7-1,200 ng/dL

15-16 years: 100-1,200 ng/dL

17-18 years: 300-1,200 ng/dL

> or =19 years: 240-950 ng/dL

1-8 years: <0.04-0.11 ng/dL

9 years: <0.04-0.45 ng/dL

10 years: <0.04-1.26 ng/dL

11 years: <0.04-5.52 ng/dL

12 years: <0.04-9.28 ng/dL

13 years: <0.04-12.6 ng/dL

14 years: 0.48-15.3 ng/dL

15 years: 1.62-17.7 ng/dL

16 years: 2.93-19.5 ng/dL

17 years: 4.28-20.9 ng/dL

18 years: 5.40-21.8 ng/dL

19 years: 5.36-21.2 ng/dL

20-25 years: 5.25-20.7 ng/dL

26-30 years: 5.05-19.8 ng/dL

31-35 years: 4.85-19.0 ng/dL

36-40 years: 4.65-18.1 ng/dL

41-45 years: 4.46-17.1 ng/dL

46-50 years: 4.26-16.4 ng/dL

51-55 years: 4.06-15.6 ng/dL

56-60 years: 3.87-14.7 ng/dL

61-65 years: 3.67-13.9 ng/dL

66-70 years: 3.47-13.0 ng/dL

71-75 years: 3.28-12.2 ng/dL

76-80 years: 3.08-11.3 ng/dL

81-85 years: 2.88-10.5 ng/dL

86-90 years: 2.69-9.61 ng/dL

91-95 years: 2.49-8.76 ng/dL

96-100+ years: 2.29-7.91 ng/dL

 

20-29 years: 83-257 ng/dL

30-39 years: 72-235 ng/dL

40-49 years: 61-213 ng/dL

50-59 years: 50-190 ng/dL

60-69 years: 40-168 ng/dL

> or =70 years: not established

 


ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ



Kevorkian R. Andropause. Mo Med. 2007 Jan-Feb;104(1):68-71

Singh P. Andropause: Current concepts. Indian J Endocrinol Metab. 2013 Dec;17(Suppl 3):S621-9

Olarinoye JK, Adebisi SA, Popoola AA. Andropause: an emerging world health problem. Afr J Med. 2006, 25(2):84-7

Hijazi RA, Cunningham GR. Andropause: is androgen replacement therapy indicated for the aging male? Annu Rev Med. 2005;56:117-37

Samaras Ν, Papadopoulou Μ-Α, Samaras D, Ongaro F. Off-label use of hormones as an antiaging strategy: a review. Clin Interv Aging. 2014; 9: 1175–1186

Investigation, treatment, and monitoring of late-onset hypogonadism in males: ISA, ISSAM, EAU, EAA, and ASA recommendations. Eur Urol. 2009, 55(1):121-30