Χρηστικές πληροφορίες για τους ασθενείς

Με ρωτάτε..... σας απαντώ!!

1.  Οι ασθενείς με Σακχαρώδη Διαβήτη είναι πιο επιρρεπής σε λοιμώξεις; (δημοσιεύτηκε 14/1/2013)

ΝΑΙ. Οι ασθενείς με Σακχαρώδη Διαβήτη εμφανίζουν αυξημένη πιθανότητα και κίνδυνο για μολύνσεις – λοιμώξεις καθώς και καθυστερημένη επούλωση στα τραύματά τους. Το αίτιο βρίσκεται στην “δυσλειτουργία” του ανοσοποιητικού συστήματος και συγκεκριμένα στα μακροφάγα κύτταρα τα οποία βρίσκονται σε μία κατάσταση που χαρακτηρίζεται από αυξημένο οξειδωτικό στρες και που συνοδεύεται από μειωμένη βακτηριοκτόνο δραστηριότητα και χημειοταξία.
Επιπρόσθετα η “επιταχυνόμενη” αθηροσκλήρωση που χαρακτηρίζει τους διαβητικούς ασθενείς μπορεί να αυξήσει την ευαισθησία σε μολύνσεις και κάνει τους “μολυσμένους ιστούς” δύσκολο να επιδιορθωθούν. Το υψηλό σάκχαρο βλάπτει επίσης και τα νεύρα που σε διαφορετική περίπτωση θα προειδοποιούσαν τον ασθενή για την μόλυνση.
Συνηθισμένες περιοχές μόλυνσης είναι το στόμα, τα ούλα, οι πνεύμονες, το δέρμα, τα πόδια, η ουροδόχος κύστη και η περιοχή των γεννητικών οργάνων.


2. Οι στατίνες (φάρμακα που μειώνουν την χοληστερόλη), αυξάνουν το σάκχαρο;
       (δημοσιεύτηκε  22/2/2013)

 
Ακόμα δεν είμαστε σίγουροι (22/2/2013). Η επίδραση των στατινών στο μεταβολισμό των υδατανθράκων και τον κίνδυνο εμφάνισης σακχαρώδη διαβήτη είναι ένα αμφιλεγόμενο θέμα. Σε κάποιες μελέτες φαίνεται να αυξάνουν το σάκχαρο, σε κάποιες άλλες όχι. Τα επόμενα χρόνια περιμένουμε τα αποτελέσματα από μεγάλες, πολυκεντρικές, ελεγχόμενες με εικονικό φάρμακο μελέτες. Πρέπει πάντως να επισημάνω ότι ο FDA (U.S. Food and Drug Administration) έχει εκδώσει ανακοίνωση (28/2/2012) που υποστηρίζει τη δυσμενή επίδραση των στατινών στο μεταβολισμό της γλυκόζης και τον κίνδυνο εμφάνισης σακχαρώδους διαβήτη. Ωστόσο δεν θα πρέπει να ξεχνάμε το πιο σημαντικό: είναι επιβεβαιωμένο το όφελος από τη θεραπεία με τις στατίνες όσον αφορά τα καρδιαγγειακά συμβάματα. Γι’ αυτό κατά τη γνώμη μου δεν θα πρέπει να αλλάξει τίποτα στην κλινική πρακτική μέχρι να διευκρινισθεί με σαφήνεια η επίδραση των διαφόρων στατινών στην ομοιοστασία της γλυκόζης και τον κίνδυνο εμφάνισης σακχαρώδη διαβήτη. 

Πόσο γρήγορα αλλάζουν τα δεδομένα!! (24/7/2013) Σύμφωνα με πρόσφατη δημοσίευση μεγάλης μετα-ανάλυσης στο έγκυρο περιοδικό American Journal of Cardiology (2013;111:1123-30) φαίνεται ότι οι στατίνες, ιδίως η ροσουβαστατίνη στα 20mg, αυξάνουν τον κίνδυνο ανάπτυξης Σακχαρώδη Διαβήτη. Η πραβαστατίνη σε δόση 40mg την ημέρα εμφανίζει το χαμηλότερο ποσοστό ανάπτυξης Σακχαρώδη Διαβήτη, με την ατορβαστατίνη στη μέγιστη δόση των 80mg την ημέρα να βρίσκεται κάπου στη μέση όσον αφορά τον κίνδυνο. Σε κάθε περίπτωση ο κίνδυνος για εμφάνιση Σακχαρώδη Διαβήτη φαίνεται να εξαρτάται τόσο από το είδος της στατίνης, αλλά και από την συνολική ημερήσια δόση. 


3. Μικροσκοπικές εστίες θηλώδους καρκινώματος θυρεοειδούς. 
    Να πάρω ραδιενεργό ιώδιο; (δημοσιεύτηκε 26/6/2013)

Η ασθενής, 34 ετών, την παρακολουθούσα από το 2006, υποβλήθηκε σε θυρεοειδεκτομή λόγω ψυχρού όζου διαμέτρου περίπου 3cm στον δεξιό λοβό του θυρεοειδούς. Η FNA που διενεργήθηκε πριν το χειρουργείο έδειξε κατηγορίας Bethesda III βλάβη (Bethesda System for Reporting Thyroid Cytopathology). Συγκεκριμένα το συμπέρασμα της κυτταρολογικής έγραφε: “Κυτταροβριθής υπερπλαστικός όζος με στοιχεία πιθανής χρόνιας λεμφοκυτταρικής θυρεοειδίτιδας.” Η ορμονική λειτουργία του θυρεοειδούς ήταν φυσιολογική, δεν ελάμβανε θυροξίνη και τα αντισώματα ΑΘΑ ήταν αρνητικά. Η καλσιτονίνη ήταν χαμηλή και η θυρεοσφαιρίνη 50ng/ml.

Ιστολογική εξέταση

Μακροσκοπική περιγραφή

Θυρεοειδής αδένας διαστάσεων 5,4Χ5,4Χ2,4 cm. Κατά τον δεξιό λοβό αναγνωρίζεται καστανόφαιος εν μέρει εκφυλισμένος όζος μ.δ. 2,4cm. Κατά τον αριστερό λοβό αναγνωρίζεται ενδοπαρεγχυματικώς λευκόφαιος/μαλθακός όζος μ.δ. 0,8cm.

Συμπαρελήφθησαν: α) ένα θυρεοειδικό οζίδιο μ.δ. 1,6 cm και β) τέσσερα θυρεοειδικά ιστοτεμαχίδια από τον δεξιό άνω πόλο, συνολικών διαστάσεων 2,5Χ2,5Χ2cm.

Μικροσκοπική περιγραφή – Συμπέρασμα

Ιστολογικώς παρατηρείται σε έλεγχο πολυάριθμων τομών δομή θυρεοειδικού παρεγχύματος με αλλοιώσεις πολυοζώδους υπερπλαστικής βρογχοκήλης. Κατά το ένα θυρεοειδικό ιστοτεμάχιο, κατά τον όζο εκ του δεξιού λοβού και κατά τον αριστερό λοβό αναγνωρίζονται 3 (τρεις) μικροσκοπικές εστίες (μ.δ. mm) θηλώδους καρκινώματος θυλακιώδους τύπου (Microcarcinoma – occult). Διήθηση της κάψας δεν παρατηρείται. Η διάγνωση ταυτοποιήθηκε καιανοσοιστοχημικά.

ΟΧΙ. Δεν χρειάζεται να πάρεις ραδιενεργό ιώδιο σύμφωνα με τις κατευθυντήριες οδηγίες της American Thyroid Association. 

(THYROID: Volume 19, Number 11, 2009)


4. Συνηθισμένες ερωτήσεις για το Σύνδρομο των Πολυκυστικών Ωοθηκών (ΣΠΩ)
    (δημοσιεύτηκε 26/11/2013)

Πότε πρέπει να πάω στο γιατρό;

Η πρώιμη διάγνωση του συνδρόμου μπορεί να βοηθήσει στη μείωση του κινδύνου από μακροχρόνιες επιπλοκές της νόσου όπως είναι ο σακχαρώδης διαβήτης και οι καρδιαγγειακές παθήσεις. Θα πρέπει κάθε γυναίκα αναπαραγωγικής ηλικίας που εμφανίζει ανώμαλο κύκλο περιόδου, παχυσαρκία, ακμή ή υπερτρίχωση να ελέγχεται για το σύνδρομο.

Πως διαγιγνώσκεται το ΣΠΩ;

Η διάγνωση μπαίνει βασισμένη στα ευρήματα από το ιστορικό, τη φυσική εξέταση, τα αποτελέσματα των ορμονικών, βιοχημικών και αιματολογικών εξετάσεων και το υπερηχογράφημα των ωοθηκών.

Είναι δυνατόν να έχω πολυκυστικές ωοθήκες χωρίς να έχω το σύνδρομο;

Περίπου το 20-30% των γυναικών έχουν πολυκυστικές ωοθήκες ενώ υπολογίζεται πως μόνο το 5-10% από αυτές θα έχουν το σύνδρομο.

Μπορώ να έχω ΣΠΩ, χωρίς να έχω κύστεις στις ωοθήκες;

Με τη βοήθεια της σύγχρονης, μη επεμβατικής υπερηχογραφίας υψηλής διακριτικής ικανότητας, εκτιμήθηκε απεικονιστικά η εμφάνιση των ωοθηκών, αποδίδοντας μας τη μορφολογική εικόνα των πολυκυστικών ωοθηκών στο ΣΠΩ. Εντούτοις, τα μεμονωμένα αυτά ευρήματα δεν είναι ειδικά. Στην πραγματικότητα, γυναίκες με άλλες αιτίες ανωορρηξίας ενδέχεται να έχουν πολυκυστική μορφολογία ωοθηκών στο υπερηχογράφημα καθώς και αυξημένα επίπεδα LH ορού, χωρίς να μπορούμε να τις διαχωρίσουμε. Από την άλλη πλευρά, πολυκυστικές ωοθήκες με ή χωρίς διαταραχές του κύκλου ή υπερτρίχωση είναι συχνά ευρήματα σε γυναίκες με υπερανδρογοναιμία που παρουσιάζονται με κλινικά συμπτώματα ακμής, σμηγματόρροιας, ή αρρενοποιητικού τύπου αλωπεκία. Τελικά μέχρι και 23% των φυσιολογικών γυναικών πληρούν τα υπερηχογραφικά κριτήρια για πολυκυστικές ωοθήκες.

Μπορούν οι γυναίκες με ΣΠΩ να μείνουν έγκυες;

Οι γυναίκες με Σπω που επιθυμούν να τεκνοποιήσουν θα πρέπει να υποβάλλονται σε θεραπεία ώστε να επιτευχθεί η ωορρηξία. Δυστυχώς χρησιμοποιώντας αυτές τις μεθόδους, υπάρχει αυξημένος κίνδυνος ωοθηκικής υπερδιέγερσης και πολλαπλής εγκυμοσύνης. Με την κατάλληλη θεραπεία πάνω από το 60% των ασθενών μπορεί να συλλάβει. Χωρίς την κατάλληλη θεραπεία όμως τα αποτελέσματα είναι πολύ φτωχά. Πρέπει όμως λαμβάνεται υπόψη ότι και κατά τη διάρκεια της κύησης θα πρέπει να υπάρχει στενή παρακολούθηση της εγκύου μια και οι έγκυες με ΣΠΩ έχουν αυξημένη πιθανότητα να εκδηλώσουν σακχαρώδη διαβήτη της κύησης ή υπέρταση.

Ποιοι είναι οι μακροχρόνιοι κίνδυνοι από το ΣΠΩ;

Οι γυναίκες που έχουν ΣΠΩ έχουν μεγαλύτερο κίνδυνο για ανάπτυξη σακχαρώδη διαβήτη, υπέρταση, στεφανιαία νόσο, αθηρωμάτωση. Επιπλέον οι ασθενείς με ΣΠΩ, λόγω της ανεξέλεγκτης δράσης των οιστρογόνων έχουν αυξημένο κίνδυνο να παρουσιάσουν δυσλειτουργική μητρορραγία, υπερπλασία του ενδομητρίου και καρκίνο του ενδομητρίου.

Τι είδους παρακολούθηση απαιτείται;

Ακόμα και αν δεν επιθυμείται εγκυμοσύνη θα πρέπει οι γυναίκες με ΣΠΩ να προσέχουν πολύ τα επίπεδα του σακχάρου και των τριγλυκεριδίων τους, τη χοληστερόλη και την πίεση τους και να τα ελέγχουν τουλάχιστον μια φορά το χρόνο, ενώ πιο συχνή παρακολούθηση απαιτείται αν οι τιμές τους δεν είναι φυσιολογικές.



5.  Ασθενής με Σακχαρώδη Διαβήτη τύπου 2 και οίδημα της ωχράς κηλίδας ρωτάει εάν πρέπει να συνεχίσει να λαμβάνει πιογλιταζόνη (ACTOS) για την ρύθμιση του σακχάρου της.  (δημοσιεύτηκε 19/02/2014)

Απαντάω αντιγράφοντας το SPC του φαρμάκου: "Μετά τη κυκλοφορία του προϊόντος, αναφορές νέων ή επιδείνωσης προηγούμενων περιστατικών διαβητικού οιδήματος της ωχράς κηλίδας με ελάττωση της οπτικής οξύτητας, έχουν παρατηρηθεί με τη χορήγηση θειαζολιδινεδιονών, συμπεριλαμβανομένης της πιογλιταζόνης. Αρκετοί από αυτούς τους ασθενείς ανέφεραν συνυπάρχον περιφερικό οίδημα. Δεν έχει επιβεβαιωθεί συσχέτιση της πιογλιταζόνης και της εμφάνισης οιδήματος της ωχράς κηλίδας αλλά οι ιατροί πρέπει να είναι ενήμεροι για την ενδεχόμενη εμφάνιση οιδήματος της ωχράς κηλίδας σε ασθενείς που αναφέρουν διαταραχές στην οπτική οξύτητα και επομένως συνιστάται ειδική οφθαλμολογική εξέταση."

nbsp;    (δημοσιεύτηκε 13/3/2015)

Restless Genital Syndrome (RGS) (σύνδρομο ανήσυχων γεννητικών οργάνων)

Τι ακριβώς είναι αυτή η διαταραχή;

Είναι μία σωματοαισθητική διαταραχή που χαρακτηρίζεται από μια δυσάρεστη αίσθηση που αφορά την περιοχή των γεννητικών οργάνων και της πυέλου. Έχει οριστεί ως μια ανεπιθύμητη διέγερση των γεννητικών οργάνων (π.χ., μυρμήγκιασμα, έντονο σφίξιμο) που εμφανίζεται σε απουσία σεξουαλικού ενδιαφέροντος και ερωτικής επιθυμίας.

 

Πότε το RGS περιγράφηκε για πρώτη φορά;

Το σύνδρομο περιγράφηκε για πρώτη φορά το 2001, αρχικά υπό την ορολογία του «επίμονο σύνδρομο σεξουαλικής διέγερσης» "persistent sexual arousal syndrome" (PSAS). Αργότερα, το 2003, αναγνωρίστηκε ότι τα συμπτώματα του προκαλούνται από μια ανωμαλία των γεννητικών οργάνων αισθητηριακή αντί σεξουαλικής επιθυμίας, και, στη συνέχεια, το όνομα άλλαξε σε "επίμονη διαταραχή της διέγερσης των γεννητικών οργάνων» "persistent genital arousal disorder"  (PGAD). Τέλος, το 2009, αναγνωρίστηκεμια συσχέτιση με το σύνδρομο ανήσυχων ποδιών restless leg syndrome (RLS) (RLS) και προτάθηκε το όνομα «σύνδρομο ανήσυχων γεννητικών οργάνων».

 

Τι κλινικά συμπτώματα χαρακτηρίζουν τη διαταραχή;

Οι ασθενείς παραπονούνται για μια δυσφορία στην περιοχή των γεννητικών οργάνων τους, που μπορεί να περιγραφεί ως ένα αίσθημα καύσου, φαγούρας, πόνου, κνησμού, ή φτερουγίσματος. Συχνά λένε ότι είναι δύσκολο να βρουν μια λέξη για να περιγράψει τα συμπτώματά τους. Έχει παρατηρηθεί ότι τα συμπτώματα τείνουν να είναι χειρότερα όταν οι ασθενείς είναι καθιστοί ή ξαπλωμένοι, ιδιαίτερα το βράδυ, και μπορεί να μετριασθούν με την ορθοστασία και το περπάτημα. Σε ορισμένες περιπτώσεις, οι ασθενείς αναφέρουν την επιθυμία να σηκωθούν και να περπατήσουν, το οποίο θα είναι ένα σημαντικό στοιχείο για τη διάγνωση της RGS. Η συσχέτιση με τα τυπικά συμπτώματα του RLS και περιοδικές κινήσεις των άκρων κατά τον ύπνο, θα υποστηρίξουν σθεναρά αυτή τη διάγνωση.

 

 

7.  Έχω Σακχαρώδη Διαβήτη τύπου 2 και τελευταία έχω παρατηρήσει οτι με τις μετρήσεις που κάνω με το σακχαρόμετρο βλέπω αυξημένες τιμές σακχάρου. Το μόνο που έχει αλλάξει στην φαρμακευτική μου αγωγή είναι οτι τώρα παίρνω σχεδόν καθημερινά Depon ή Panadol διότι υποφέρω από κεφαλαλγία. Θα μπορούσε το Depon ή το Panadol που παίρνω να αυξήσει τις μετρήσεις στο σακχαρόμετρο? (δημοσιεύτηκε 24/8/2015)


Απάντηση
Η παρακεταμόλη ή ακεταμινοφαίνη (Depon ή Panadol) είναι φάρμακο με αναλγητική και αντιπυρετική δράση.  Η ακεταμινοφαίνη έχει καταδειχθεί οτι αυξάνει ψευδώς τις τιμές της γλυκόζης αίματος όταν οι μετρήσεις γίνονται με σακχαρόμετρο. Συνεπώς είναι πολύ πιθανό οι αυξημένες τιμές που βλέπετε τελευταία στις μετρήσεις με το σακχαρόμετρο να οφείλεται στη λήψη ακεταμινοφαίνης. 

Effect of Acetaminophen on CGM Glucose in an Outpatient Setting. Diabetes Care. 2015

8. Είμαι 32 ετών και καπνίζω εδώ και 10 χρόνια. Πρόσφατα διάβασα σε ένα περιοδικό οτι όσοι καπνίζουν κινδυνεύουν να πάθουν σακχαρώδη διαβήτη. Είναι αλήθεια αυτό;
(δημοσιεύτηκε 29/9/2015)

Απάντηση
ΝΑΙ!!!
Πρόσφατη μεγάλη έρευνα σε περίπου 6 εκατομύρια ανθρώπους σε όλο τον κόσμο έδειξε οτι το κάπνισμα (ακόμα και το παθητικό) μπορεί να οδηγήσει σε εμφάνιση Σακχαρώδη Διαβήτη.  

Relation of active, passive, and quitting smoking with incident type 2 diabetes: a systematic review and meta-analysis. The Lancet Diabetes & Endocrinology 2015

 

9. Έχω θυρεοειδίτιδα Hashimoto που μου έχει προκαλέσει υποθυρεοειδισμό και λαμβάνω αγωγή υποκατάστασης με θυροξίνη. Ανήκω στις ευπαθείς ομάδες?

Σύμφωνα με το δελτίο τύπου της Ελληνικής Ενδοκρινολογικής Εταιρείας Πανελλήνιας Ένωσης Ενδοκρινολόγων: “Covid -19 και ασθενείς με ενδοκρινοπάθειες” οι κάτωθι ασθενείς με ενδοκρινοπάθειες ανήκουν στις ευπαθείς ομάδες:


1.  Όλοι οι ασθενείς με σακχαρώδη διαβήτη
2. Οι ασθενείς με υποφυσιακή ανεπάρκεια και ιδιαίτερα αυτοί που βρίσκονται σε αγωγή με κορτικοστεροειδή (υδροκορτιζόνη, πρεδνιζολόνη).
3. Οι ασθενείς με ανεπάρκεια των επινεφριδίων.
4. Οι ασθενείς με υπερκορτιζολαιμία (σύνδρομο Cushing)
5. Όλοι οι ασθενείς που βρίσκονται σε αγωγή με κορτικοστεροειδή για οποιοδήποτε νόσημα (υδροκορτιζόνη, μεθυλπρεδνιζολόνη, πρεδνιζολόνη και δεξαμεθαζόνη) σε μορφή δισκίων, ενέσιμη μορφή ή κρέμες και αλοιφές.
6. Οι ασθενείς με κακοήθειες ενδοκρινών αδένων (καρκίνος θυρεοειδούς,
καρκίνος επινεφριδίων, νευροενδοκρινείς όγκοι) που βρίσκονται σε αγωγή με χημειοθεραπευτικά ή ανοσοθεραπευτικά σχήματα.
7. Οι ασθενείς με παχυσαρκία και συνοδά μεταβολικά νοσήματα.

Ελληνική Ενδοκρινολογική Εταιρεία • 23 Μαρτίου 2020